DE KRONIEK VAN FORT OELEGEM IN 2021
HET 38STE JAAR SEDERT 1984.
Voor meer info : info@fortoelegem.be
INTERESSANT : FORTENZOMER 2021
De activiteiten in de Antwerpse forten in de periode mei-september 2021 vind je weergegeven in de website van de fortengordels : fortengordels.be/nieuws/fortengordels-fortenzomer-21
2021 = 30 JAAR EUROBATS
Dit jaar wordt de 30ste verjaardag gevierd van EUROBATS, de overeenkomst m.b.t. de bescherming van onze Europese vleermuizen. En meteen ook de 25ste verjaardag van de International Bat Night. Ter gelegenheid van die verjaardagen publiceerde het secretariaat van het EUROBATS Agreement (Bonn, Duitsland) een leuke foto-poster op A2-formaat met alle vleermuissoorten waarop de overeenkomst betrekking heeft. Kom jouw gratis exemplaar halen in het fort ? De internationale Bat Night houden we op zaterdag 28 augustus om 20 u.
JANUARI-FEBRUARI 2021 : VLEERMUIZEN DIT JAAR NIET GETELD
Zie nieuwsbriefnatuur2000.be, anno 2020, rubriek Natuur ? Er wordt daar op gewezen hoe het coronavirus einde 2019 mogelijk door een Aziatische vleermuis via (ook mogelijk) een schubdier in China op mensen werd overgedragen. Ondertussen is geweten dat het virus evengoed kan overspringen van de mens op verschillende andere diersoorten, ook op onze Europese vleermuizen. Hoe groot dat risico is bij een toch redelijk dicht telcontact in een fortomgeving met bijna 100% vochtigheid en een temperatuur van ca. 10°C is nog niet goed geweten. Daarom nemen we het zekere voor het onzekere en worden de vleermuizen van Fort Oelegem deze winter voor de eerste keer sedert 1985 niet geteld …
MAANDAG 18 JANUARI 2021 : KAPALARM, VMM-WERK AAN DE ANTITANKGRACHT
Glenn signaleert dat de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM) een infobordje plaatste bij de fortoprit. Daarop wordt aangekondigd dat de VMM tot half maart kapwerken gaat uitvoeren langsheen onze sector van de Antitankgracht : om de bomen- en struikenvegetatie te verjongen, om de Amerikaanse vogelkers te verwijderen, om fauna en flora meer licht te geven. Werken die om de zoveel jaren dienen herhaald, in 2016 hadden we er al een voorproef van. Voor de vleermuizen kan zo’n hakhoutbeheer voordelen hebben, als de gracht dichtgroeit of dichtslibt komt een belangrijke verbindingsroute in het gedrang. Maar aan het groene gordijn op de westelijke buitenoever van de fortgracht wordt er best niet geraakt. Die begroeiing van bomen en struiken werkt als een windbuffer en geeft luwte op het water van de fortgracht. Bovendien maskeert het de straatverlichting. Allemaal belangrijk voor de vleermuizen die in hun actief jaargedeelte ’s nachts op de fortgracht op insecten komen jagen. Van dat foerageren hangt mede hun voortbestaan af. Zoals in 2016 hebben we daarom direct opnieuw contact gezocht met leidend VMM-ambtenaar Luc Van Craen, om nog eens de verzekering te bekomen dat er niet aan het ‘gordijn’, dat overigens op forteigendom staat, geraakt zal worden. Die démarche gaf de conservator op woensdag 20 januari ook de gelegenheid om bij de fortpoort kennis te maken met de gedreven nieuwe plaatselijke VMM-verantwoordelijke/gebiedsbeheerder Machteld Van Gils, die veel begrip toonde voor ons eigen beheerswerk en voor onze bekommernissen.
ZATERDAG-ZONDAG 24-25 APRIL 2021 : ERFGOEDWEEKEND
Door de tot nader order verstrengde corona-maatregelen, gecombineerd met de avondklok, was het niet doenbaar om de geplande vleeravond cum nachtbezoek te organiseren. Op zaterdag kwamen Tim & Co wel voor-cleanen, ze herschilderden ook de nodige natuurpadpaaltjes. Op zondag kreeg de conservator voor het gidsen de gewaardeerde hulp van Dries, Guy, Glenn en (voormiddag) Jorne. Voor het poortwachten stonden Furkan en Arissa in. Er waren rondleidingen om het uur van 10 u af tot 17 u. Dat de fortgidsen telkens maar 3 bezoekers konden meenemen was wel een serieuze ‘handicap’ maar de bezoekers genoten des te meer van deze luxe-situatie. Alles bijeen begeleidden we een 60 geïnteresseerden, er kwamen ook heel wat voorbijgangers informeren naar de komende activiteiten.
ZONDAG 16 MEI 2021 : FIETSERSDAG
Dit open moment groeide uit de Parkdag (ooit eerst gestimuleerd door het Agentschap Natuur en Bos en daarna afgeschoten door een nieuwe directie, die ambtenaren…) en daaropvolgend de Fortengordelfietsdag (eerst gestimuleerd door de provincie en daarna afgeschoten door een nieuw bestuur, die politiekers…). Wij doen zelf in elk geval verder, maar het weer zat deze natte en koude meimaand echt niet mee. Toch kwam een twintigtal serieus geïnteresseerden om 11 u en om 14 u opdagen, ze kregen een verzorgde begeleiding door Jorne, Glenn en de conservator.
ZONDAG 30 MEI 2021 : OPEN FORTNAMIDDAG
Perfect lenteweer na een koude meimaand. Tussen 13 en 17 u passeerde een 30-tal blijkbaar erg geïnteresseerde bezoekers. De begeleiding, nog altijd grotendeels buiten de gebouwen, werd verzorgd door Jorne en de conservator.
DINSDAG 1 JUNI : PLAATSING VAN DE BIJENKASTEN
Na een onderbreking van 3 jaar kon een blije Francis bij het begin van de Week van de Bij 2021 zijn bijenkasten terug op het zuidelijke binnenplein hun plaats geven…
DONDERDAG 3 JUNI : HANDPANSPEL OP DE BRUG
Het VRT-EEN-programma “Iedereen Beroemd” filmt Peter Spiessens uit Zandhoven terwijl hij handpan speelt op de fortbrug
VRIJDAG 11 JUNI 2021 : ARNOUT HAUBEN IN FORT OELEGEM
De avond tevoren liet de gevierde stapheld weten dat hij Fort Oelegem wou bezoeken, de volgende voormiddag effe. Gelukkig was de Glenn vrij en bereid. Van pure alteratie vergat hij Arnout wel om een selfie te vragen. Gaat Fort Oelegem Arnout later ook op tv zien?
P.S. Op maandag 28 maart 2022 tweede uitzending van “Dwars door de Lage Landen” (met het bezoek aan Fort Oelegem o.l.v. Glenn) op tv-zender Eén…
ZONDAG 20 JUNI 2021 : SCHILDERING EXPO-KAMER IN HET ZUIDELIJK KEELGEBOUW
Het was al 20 jaar geleden dat leden van Natuur 2000 de kamers van het zuidelijk keelgebouw schilderden, de verf begon serieus af te brokkelen. Daarom zetten Tim en zijn D&H-mates zich aan een afschraap- en herschilderbeurt, nog niet zo simpel bij de ronde plafondsituatie, de condensatie binnen en het regenseizoen buiten. Respect daarvoor. Zij slaagden er alvast in de zgn. expokamer aan de ‘Droge Gang’ terug toonbaar te maken, hopend op een weersituatie die alles zou helpen drogen. De tweede kamer volgend jaar ?
DINSDAG 6 JULI 2021 : DE VLEERMUIZENPOSTER
Overleg op het Vrieselhof met de mensen van het Regionale Park De Voorkempen over de realisatie van een educatieve vleermuizenposter (de 6 voornaamste in het fort overwinterende soorten) en een dito plakkaat voor buitengebruik. Wij zouden instaan voor teksten en de illustratie, RLDV voor de lay out en de andere technische kanten.
ZONDAG 11 JULI 2021 : OPEN FORTNAMIDDAG
Voor de verandering mooi weer op deze nationale feestdag. We hadden twee ‘grotere’ rondleidingen voorzien (13 u, 14u30) en daarnaast kortere voor passerende fietsers en wandelaars. Simon Stevin stuurde voor dit event een apart bericht rond, dat bleef niet zonder effect : belangstellende bezoekers uit het Gentse, uit Aalst, van Fort Ertbrand en van Fort Breendonk, in het totaal een 85-tal. Begeleiding door Jorne, Glenn, Dries, Furkan & Arissa en de conservator. Kennismaking met kandidaat-fortgids Mikey. Voor het eerst sedert 2019 kwamen er uit de kostendeelname ook terug wat inkomsten binnen. Glenn had de dagen tevoren het outdoors bezoekcircuit netjes gemaakt.
DINSDAG 20 JULI 2021 : FOTO-PROJECT
Dirk De Schutter start een reeks fortbezoeken in het kader van een foto-project. Hieronder zijn enkele beelden te vinden:
VRIJDAG 23 JULI 2021 : NIEUWE FORTGIDSEN
Conservator leidt nieuwe fortgidsen Mikey Wuyts en Sven Roels in met praktische fortgidsencursus.
MAANDAG 2 AUGUSTUS 2021 : KAMP DUINEN-HEIDE
In het kader van een project Go4Nature, 10 jaar geleden opgestart op vraag van oud-lid Maarten Pellens. De return : groenwerk (binnenplein, onderhoud natuurpad), onderhoud zandtrapjes, opknappen exporuimten in het zuidelijk deel van het straatgebouw. Glenn zorgde voor de gebruikelijke kennismakingsrondleiding.
ZATERDAG 14 AUGUSTUS 2021 : ADIEU BIJEN
Francis kwam de bijenkasten terughalen (cfr 1 juni), hopelijk tot volgend jaar …
ZONDAG 15 AUGUSTUS 2021 : OPEN FORTNAMIDDAG
Perfect zomerweer, een 50-tal geïnteresseerde passanten kwamen een kijkje nemen. Begeleiding door Jorne en de conservator, Mikey zorgde voor de ontvangst aan de poort. Speciale bezoekers : de kranige 87-jaar oude fietsster uit de ‘conciërge’-familie van direct na WO2, die als 12 -jarige de Amerikanen in het fort zag en Marcel uit Eindhoven die na 10 jaar terug wil komen helpen met het groenonderhoud…
ZATERDAG 28 AUGUSTUS 2021 : GESLAAGDE VLEERMUIZEN-INFOAVOND
Ondanks de voorgaande koudere avonden hadden we geluk met de temperatuur : zelden zoveel op insecten jagende vleermuizen boven de gracht aan de fortbrug, ook al binnen (zwerming). Weer erg geïnteresseerd publiek voor deze 25ste editie van de International Bat Night. Begeleiding door Jorne, Glenn en conservator. Assistentie door Mikey en Sven.
ZONDAG 12 SEPTEMBER 2021 : OPEN MONUMENTENDAG
Terug een bijna normale Monumentdag, op de mondmaskers na en de beperkingen op het aantal bezoekers per gids. We mochten 136 gemotiveerde bezoekers ontvangen, ze steunden onze werking met 92,60 € giften. Begeleiding door Jorne, (een net verloofde) Glenn en de conservator. Welkome poortwacht-assistentie door Mikey. Voor de eerste maal konden we de nieuwe vleermuizen-posterbache showen die haar plaats nog moet krijgen op de noordelijke muur voor de fortpoort.
WOENSDAG 22 SEPTEMBER 2021 : DE VLEERMUIZENBANNER AANGEBRACHT !
Met grote dank het bericht toegekregen dat Danny eigenhandig de kader met de vleermuizenbanner had opgehangen aan de zuidelijke (rechtse) muur van het poortgewelf. Na zes maanden intense bespreking en voorbereiding was het bannerproject gerealiseerd ! De poster beeldt de 6 voornaamste vleermuissoorten van Fort Oelegem af : baardvleermuis, franjestaart, gewone dwergvleermuis, gewone grootoorvleermuis, ingekorven vleermuis en watervleermuis. Voor de tekst zorgden de conservator en Wout, de mooie vluchtfoto’s werden genereus ter beschikking gesteld door Yves Adams (Vildaphoto) en geselecteerd door Jeroen. Voor de mise en page en de banner zelf zorgden Leen en Anne van de Erfgoedcel van het Regionale Landschap, voor het aluminiumframe en het aanbrengen dus Danny, in een parallel leven KLJ-leider en cultuur- en erfgoedschepen in Zoersel. Laat ons van harte hopen dat de verzekering in zijn e-mailbericht van 22/9 bewaarheid wordt : “de kader kan jaren meegaan”. De natuur- en vleermuizenschermingseducatie verdient dat, nee ?
ZATERDAG 25 SEPTEMBER 2021 : HET PUBLIEKSSEIZOEN 2021 IN SCHOONHEID AFGESLOTEN MET DE LAATSTE VLEERAVOND
Weer geluk gehad met de nog hoge avondtemperatuur en het insectenfoer. Goede vleermuizenobservatie mogelijk voor vijftig toegelaten geïnteresseerden (na Covid 19-check). Communicatie door Jeroen. Registratie door het secretariaat. Voorbereiding door Glenn. Briefings door Kevin en Jorne in de “Amerikaanse Cinema”. Rondleidingen door Jorne en conservator. Wat brengt de nieuwe overwintering en de nieuwe telling, wat brengt 2022 ?
WOENSDAG 29 SEPTEMBER 2021 : VERZAKKING BEDEKTE WEG
Anne Stuer van het Regionale Landschap De Voorkempen signaleerde een nogal serieuze verzakking van de Bedekte Weg. Dat is het weggetje dat oostelijk van het fortdomein tussen de fortgracht en het vroegere schootsveld (nu een weide) loopt. Gelukkig mochten we van Machteld Van Gils van de Vlaamse Milieumaatschappij vernemen dat de VMM voor de reparatie gaat instaan. De weg heeft veel te lijden van overdreven gebruik , we zouden dat wat moeten kunnen inperken.
DONDERDAG 9 DECEMBER : OVERLEG M.B.T. HAKHOUTBEHEER ANTI-TANKGRACHT
Namens de WGFO overlegde Ludo met Mw.Machteld van Gils van de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM) over de VMM-plannen voor toekomstig hankhoutbeheer en slibruiming in de ATG-sector Fort-Knodbaan.
ZONDAG 19 DECEMBER 2021 : NIEUWE KANDIDAAT-FORTGIDSEN
Conservator, Mikey en Glenn maken kennis met kandidaat-fortgidsen Joris en Peter. Fortenboek Segers & Van Nunen overhandigd. Met Glenn ook even overleg gepleegd m.b.t. plannen voor de verdere ordening van het noordelijke binnenplein.
UITLEIDING :