NIEUWE INTERESSANTE BOEKEN, TIJDSCHRIFTEN, FILMS UIT 2025
Voor nog meer info : info@nieuwsbriefnatuur2000.be
FILMS 2025
DE WILDE NOORDZEE, NATUUR DIE ZICH NIET LAAT TEMMEN
Regie Mark Verkerk, 89 min, release 19/03/2025
Geïnspireerd door Jacques Cousteau neemt deze film je mee op een reis onder de zeespiegel : een fascinerende rijkdom aan zeeleven (o.m. reuzenhaaien !), in beeld gebracht door Peter van Rodijnen en verteld door Arnout Hauben.
ONDER HET MAAIVELD : ONTDEK DE ONGEZIENE WERELD ONDER ONZE VOETEN
Released 2023, nu nog tot 15 juli te zien op streamingsdienst Picl.nl
De makers van De Nieuwe Wildernis en De Wilde Stad gaan ondergronds. Een intrigerende reis onder de grond aan de hand van een groepje stedelingen die buiten de stad een stukje boerenland omvormen tot een moestuin. De film wil de complexe relaties in ecosystemen laten zien en het belang van een gezonde bodem.
TIJDSCHRIFTEN 2025
ROOTS VOGELMAGAZINE, VOORJAAR 2025
Uitg. Roularta Media Nederland B.V. Prijs 6.95 €. Info : klantenservice@rootsmagazine.nl
Het startartikel over de torenvalk, want 2025 is het Jaar van de Torenvalk. Een interview met een nidoloog : Auke Hiemstra onderzoekt hoe vogelnesten worden gebouwd, welke materialen de dieren gebruiken en hoe nestgedrag zich aanpast aan veranderende omgevingen. Een snelcursus Vogelgeluiden : de wielewaal met zijn du-del-jo, de geelgors met zijn Vijfde van Beethoven, de koolmees met zijn piepende fietspomp enz. Een nieuwe serie artikels over grote vogelmensen wordt afgetrapt met een bijdrage over Coenraad Temminck van de Temmincks Strandloper (1778-1858). Fotograaf Marcel van Kammen geeft tips hoe je moerasvogels mooi voor de lens krijgt. Uitleg over het uit elkaar houden van roodborsttapuit, paapje en gewone tapuit en van oeverzwaluw, boerenzwaluw en huiszwaluw. In de rubriek Wereldplek gaat het over hotspots langs de noord-oostkust van Groot-Brittannië met o.m. de Farne-eilanden en Bass Rock : papegaaiduikers, jan-van-genten ! En aan de kijkerstest worden onderworpen enkele nieuwe instapverrekijkers en een aantal modellen van de betere merken van warmtebeeldkijkers (van 1075 tot 2349 € !).
DE SCHARRELAAR – VOGELTIJDSCHRIFT VOOR LEZERS, NUMMER 12/2025
Uitg.Noordboek, Gorredijk. Prijs 17,90 €. ISBN 978 6471 316 9. NUR 435/610. Info : info@noordboek.nl.
Opnieuw een kleurig palet verhalen voor wie als vogelkijker eens op een andere manier over vogels wil lezen : of ze nu geobserveerd worden in Essex of in Zandvoort of op Curaçao of in Japan of in de Oderdelta of in Noorwegen of in Meddo bij Winterswijk of in het Lauwersmeer. Aaldrik Pot beschrijft bvb hoe hij op Rottumeroog tijdens een vogeltelling getuige was van het ‘magische, engelachtige’ geluid van zwarte zee-eenden, eindeloos veel zwarte zee-eenden. Zo’n zesduizend vogels, ongeveer 10 procent van de in Nederland overwinterende populatie. Nooit eerder had Pot dat geluid gehoord. Zijn vogelkennissen evenmin. Donald Niedekker heeft het daarnaast over die fenomenale gebeurtenis van het ochtend worden. En Erno Eskens over onze zorgplicht voor vogels .En Dik van der Meulen over favoriete vogels en Vogels van het Jaar. En Alexander Reewijk schrijft weer over de mooiste vogelboeken, waarvan de platen de binnenzijden van de cover van De Scharrelaar plegen te sieren. Deze keer raakt hij Nederlandsche Vogelen van Cornelius Nozeman aan, uit de Koninklijke Bibliotheek in Den Haag : een project van 59 jaar (1770-1829) met vijf banden en 250 platen van 200 soorten. In de vorm van een kloek koffietafelboekwerk werd het enkele jaren geleden heruitgegeven door Lannoo.
BOEKEN OVER NATUUR, MILIEU EN ERFGOED
ECOSOFIE, ECOLOGISCH DENKEN
DENKEN ALS EEN BERG : HET JAAR ROND OP DE ZANDGRONDEN
Aldo Leopold. Oorspr.titel A Sand County Almanac And Sketches Here and There (1949). Uitg. Noordboek, Gorredijk, 2025 : 304 blz. Prijs 27,90 €. ISBN 9789464712438. NUR 730/410. Voorwoord door filosoof Johan Braeckman. Nawoord door gedragsecoloog Hans Van Dyck.
Aldo Leopold was hoogleraar aan de University of Wisconsin. Hij was ook bosbeheerder, natuurbeschermer en ecoloog. Bovendien een begenadigd schrijver en ecologisch denker, zijn tijd ver vooruit. Voor het eerst verschijnt de Almanac, zijn meesterwerk en een nog altijd actuele klassieker, in het Nederlands. Leopold beschrijft het leven en de natuur om hem heen, je meenemend door de seizoenen en aantonend hoe alles met alles is verbonden. Daarbij nodigt hij uit om onze diepe band met de natuur te erkennen : “Op de dag dat we de aarde zien als een gemeenschap waartoe wij behoren, zullen we misschien met liefde en respect met haar omgaan”. Hier legt hij dus de filosofische basis van wat we nu ‘milieu-ethiek’ noemen …
ETHOLOGIE/GEDRAGSBIOLOGIE
SCHERP STELLEN : HOE NIKO TINBERGEN EN ZIJN VRIENDEN ONS LEERDEN KIJKEN
Roelke Posthumus. Uitg. Noordboek,Gorredijk, 2025 : 352 blz. Prijs 27,90 €. ISBN 978 94 6471 3114. NUR 942/435.
De opdracht : “Voor de poserende vogels en voor de waarnemers die hun lenzen op hen richten”. Gedragsbioloog Posthumus wil hier het verhaal bieden van de oorsprong van de ethologie en van pioniers zoals Nobelprijswinnaar Niko Tinbergen die de natuur op een nieuwe manier leerden begrijpen. Wat begon met nieuwsgierige schooljongens en jeugdbonders (NJN) leidde tot een wetenschappelijke revolutie. De ethologie verspreidde zich over de gehele wereld en kreeg beroemde beoefenaars zoals Konrad Lorenz, Desmond Morris, Jane Goodall, Frans de Waal. De manier van kijken in de ethologie wordt tegenwoordig ook toegepast in de psychologie en de economie.
PLANTEN
HET PAARDENBLOEMBOEK
Natasja van der Meer. Uitg.Terra/Lannoo, Amsterdam, 2025 : 184 blz. Prijs 25,99 €. ISBN 978 94 0144 406 4. NUR 428.
De ondertitel : Recepten voor eten, drinken, gezondheid & schoonheid. Auteur wil de onderwaardering als ongewenst onkruid counteren, ze deed dat ook voor de brandnetel in haar Brandnetelboek (2022) : een onderbouwde oproep tot meer aandacht en profijt voor mens en dier van de veelzijdigheid en schoonheid van Taraxacum officinale, al gebruikt door de oude Grieken, Romeinen en Chinezen.
VLINDERS : DISTELVLINDER
CONSTANT BLOOM
Lucas Foglia. Uitg. Nazraeli Press, Paso Robles (USA), 2025 : 144 blz . Prijs 60 $. ISBN 978 1 59005 612 7.
Al miljoenen jaren migreert de Distelvlinder jaarlijks tussen Afrika, het Midden-Oosten en Europa, op zoek naar wilde bloemen. De klimaatverandering veranderde ondertussen het wanneer en waar en dat maakt dat de vlinders ook terugvallen op bloemen in onze parken, tuinen en kwekerijen. Fotograaf Foglia volgde die langste vlindermigratie drie jaren lang. In februari vertrekken ze vanuit de graslanden van Midden-Afrika, steken de Sahara over, de Middellandse Zee, de Alpen, tot in Scandinavië. In september maken ze de omgekeerde beweging. Een distelvlinder leeft een vijf weken en legt in die tijd tot 4000 km af. Een vrouwtje legt tot 500 eitjes : de nieuwe vlinders zetten een tocht van 15.000 km verder. De auteur zag er ook een metafoor in, hij vergelijkt met de menselijke migratie op zoek naar een beter leven.
(Zie ook Een vlucht distelvlinders door Elvira Werkman & Maxime Beck, besproken in de boekenrubriek van deze Nieuwsbrief, jg.2023)
NATUURLITERATUUR
HET GEDULD VAN DE BLOEMEN
Stefan Brijs. Uitg. Atlas Contact, Amsterdam/Antwerpen, 2025 : . 190 blz. Prijs 23,99 €. ISBN 978 90 450 5212 0. NUR 320/410.
Vlaamse schrijver Brijs (°1969, remember De Engelenmaker) en zijn vrouw wonen sinds 2014 in het witte Andalusische bergdorp Cutar ten oosten van Malaga. Een paradijs voor natuurliefhebbers met roodstuitzwaluwen, hoppen, torenvalken, bijeneters en een rijke flora vlak bij huis, wat hem daar reeds de natuurboeken Andalusisch logboek en Berichten uit de vallei deed produceren. Ook in dit boek beschrijft hij de omgeving, die wel evengoed bedreigd begint te worden door de klimaatverandering. En Andalusië is bovendien zowat de moestuin van Europa : met waterslurpende avocado’s en mango’s die de bodem uitputten, de biodiversiteit schaden. Uit de veerkracht die hij de natuur desondanks ziet opbrengen valt hoop te halen, maar hoe lang reikt het geduld van de bloemen nog ? Een dichterlijk en leerzaam boek.