BOEKEN/TIJDSCHRIFTEN/FILMS-RUBRIEK 2024
FILMS/DOCUMENTAIRES 2024
“HERE”
Bas Devos, 2023 : 82 min. Productie Quetzalcoatl. Release Kinepolis 17/01/2024.
Een dramafilm met aandacht voor de natuur rondom ons en voor de mossen in het bijzonder. “Best Film Award” in de sectie Encounters op de Berlinale.
filmfestival.be/nl/film/here
“VOGELS KUN JE NIET MELKEN”
Barbara Makkinga, 2023 : 103 min. Release Nederland 29/02/2024
Een documentaire over de grutto, die in Friesland beschermd wordt door weidevogelboer Bote uit Tjerkwerd, met alle problemen vandien. Voor zijn inzet ontving hij in 2023 de Gouden Grutto van de Nederlandse Vogelbescherming.
www.vogelskunjenietmelken.nl
“DE WILDE NOORDZEE”
Mark Verkerk, Peter van Rodijnen, 2024 : 88 min. Release Nederland 11/09/2024
Cameraman en duiker Peter van Rodijnen zorgt ervoor dat iedereen nu kan meegenieten van het onderwaterleven in de Noordzee : van plankton tot reuzenhaaien en orka’s.
www.de wildenoordzeefilm.nl
TIJDSCHRIFTEN 2024
ROOTS VOGELMAGAZINE VOORJAAR 2024
Uitg. Roularta Media Nederland B.V. Prijs 5.95 €. Info : klantenservice@rootsmagazine.nl
Over bijeneters (zie ook rootsmagazine.nl/video), het meeuwen-zomerkleed, bedreigde vogelsoorten, blauwborst, weidevogels, de rui, de kievit, vogelnieuws en over de grauwe gans : in 1977 amper 150 broedparen in Nederland, nu rond de 150.000; Berend Voslamber wijdde er Mijn grauwe ganzen aan. Over vogelgebieden in Nederlands-Limburg en op IJsland. Over verrekijkers met 15-16 x vergrotingen voor het zien van zeevogels en hoog zwevende vogels, al dan niet gestabiliseerd (Meopta Meostar B1 HD, Swarovski Optik SLC, KIte APC, Opticron Imagic : 1100 à 2300 €). Een aankondiging van de slimme Swarovski AX Visio 10×32 met 13 megapixel digitale camera aan boord om 9000 vogelsoorten op naam te krijgen (4640 €). En het verhaal van vogelnestor Nico de Haan, bekend van Vroege Vogels, die in 1974 zijn carrière startte bij de Nederlandse Vogelbescherming : in 1967 spraken we hem in het natuurmuseum op Texel. hij treurt over de achteruitgang van het plattelandsgebied door de industrialisatie van de landbouw, er zijn nog nauwelijks boeren die inzitten met de weidevogels.
ROOTS VOGELMAGAZINE NAJAAR 2024
Uitg. Roularta Media Nederland B.V. Prijs 5.95 €. Info : klantenservice@rootsmagazine.nl
De magie van de vogeltrek en van het vogelringen. Over de ijsvogel en over onderzoek om de vogelsterfte door windturbines te kunnen verminderen. De vogelhotspots van de Nederlandse kust (ook om te fotograferen) en van Extremadura. Hoe boszangers uit elkaar houden en hoe nachttrekkers registreren ? Getest : verrekijkers voor kids, o.m. de Swarovski MY Junior 7×28 (480 €). Nieuw : vogeltrekkijker Swarovski NL Pure 10 en 14×52 (3530, 3580 €).
DE SCHARRELAAR, VOGELTIJDSCHRIFT VOOR LEZERS : NUMMER 10/2024
Uitg. Noordboek, Gorredijk : 136 blz. Prijs 16,90 €. ISBN 978 94 6471 210 0. NUR 435/610. Info : info@noordboek.nl.
De Amerikaanse romanschrijver en fanatieke vogelaar Jonathan Franzen over hoe te schrijven over de natuur. Stefan Brijs over een vogelexcursie in zijn Andalusië. Jean-Pierre Geelen over de vogels in de Amsterdamse dierentuin Artis. Marja Vuijsje filosofeert bij een stadse observatie van een aalscholver. En stadsecoloog Remco Daalder over straatvogelgevechten. Journalist Marcel Haenen (Pinguïns en de mensen, zie Boekenrubriek 2023) heeft een voorliefde voor pinguïns. Dreigen de meeste van de 18 soorten pinguïns nog voor het einde van deze eeuw voorgoed te verdwijnen ? Marijn O’Hanlon zag geelsnavelduikers op het Loch of Cliff, Unst, Shetland’s longest loch. Kester Freriks over de verspreidingskaartjes in vogelgidsen, van de Peterson tot de ANWB Vogelgids van Europa. Roadkill doet Meeuwenman Kees Camphuysen langer dan de duur van het nu er bij stilstaan. Voor Saskia van Loenen staat de “zeemeeuw” symbool voor vrijheid, hij werd gekaapt als logo voor de Nederlandse PVV van Geert Wilders en een kleine eeuw geleden ook door de Nederlandse NSB. Verder nog Wim Huijser over de merel in de poëzie en Alexander Reeuwijk (‘Vogelboeken’) over de ontzagwekkende fazantachtigenmonografie (2 delen) van Daniel Giraud Elliot (1835-1915) , met o.m. fonkelende afbeeldingen van blauwe pauw en groene pauw : je vindt ze beide terug op de binnenkaft van deze Scharrelaar.
KINDERBOEKEN 2024
MIJN EERSTE BOEK OVER BOMEN
Hannah Alice. Oorspr.titel The Tree Book. Uitg. Infodok/Standaard Uitgeverij, Antwerpen, 2024 : 18 blz. Prijs 14.99 €. ISBN 978 90 02 27842 6. NUR 223.
Wat een boom is. Hoe de verschillende delen van een boom, boven en onder de grond, samenwerken om de boom in leven te houden en om te groeien. Wat bomen allemaal doen voor mensen en dieren.
LANNOO’S GROTE ENCYCLOPEDIE VAN PLANTEN & ZWAMMEN
Prof. Lynne Boddy, dr. Chris Clennett, Wendy Horobin, dr. Sarah Jose, Jo Locke. Oorspr.titel Knowledge Encyclopedia Plants and Fungi ! Uitg. Lannoo nv, Tielt, 2024 : 208 blz. Prijs 25,99 €. ISBN 978 94 014 9764 0. NUR 223,253.
Een aansprekend geïllustreerd ‘kinderboek’ dat evengoed aan ouderen veel kan bieden. Een groot boek, ook in afmetingen (31 cm x 26 cm). Een stuk leuker dan een schoolboek, maar in essentie zit er in wat je later ook uit een uniefcursus zal opsteken. De classificatie van de planten. Hoe een plant in elkaar steekt en werkt, groeit. De voortplanting en verspreiding (hier komen zelfs de vleermuizen in the picture). De ecosystemen en wat daarmee te maken heeft. De link tussen mensen en planten, van granen en groenten tot bedreigde planten. In een serieus laatste stuk van het boek komen de zwammen aan bod, ze kwamen niet meer te pas in voornoemde classificatie (‘Geen planten, geen dieren en geen bacteriën : ze vormen zelf een rijk’). Met uitleg over de levenscyclus, paddenstoelen en sporen. Ook over korstmossen en over zwammen als plantendoders en als scheppers van habitats. Een besluitende begrippenlijst komt goed van pas : wat betekent chloroplast weer, cambium en floëem en xyleem, mycelium ?
OVER DE REGENBOOG
Rachael Davis, Wenjia Tang. Oorspr.titel Over the Rainbow. The Science, Magic and Meaning of Rainbows. Uitg. Infodok/Standaard Uitgeverij, Antwerpen, 2024 :61 blz. Prijs 17.99 €. ISBN 978 90 02 280771. NUR 223,253.
Rood, oranje, geel, groen, blauw, indigo, violet (Rubens Oma Gilde : Groot Beest In Vijver !). De wetenschap achter regenbogen. Zeldzame regenbogen. Mythen en legenden over de regenboog. Regenbogen in de kunst. De regenboogvlag en het regenboogsymbool als teken van verbondenheid, vrede en hoop.
WILD VAN WATER : 32 SPETTERENDE VERHALEN & EEN HELEBOEL COOLE EXPERIMENTEN
Binke D’Haese/Ines Tavernier met tekeningen van Joris Thys. Uitg. Mythras Books, Antwerpen,2024 : 85 blz. Prijs 24,99 €. ISBN 9789464940749. NUR 223.
Een wetenschappelijk doe-boek voor iedereen van 9 tot 109 jaar. Door twee biologen van het Vlaams Instituut voor de Zee (VLIZ) die de oceaan in elke huiskamer willen brengen. Ze geven een antwoord op vele waarom-vragen van hun kinderen thuis en van secundair onderwijs-leerlingen : hoe zien vissen elkaar in de donkere diepzee, hoe kon de onzinkbare Titanic zinken, wat is dat schuim op het strand, hoe ruimen mensen olie op na een olieramp, wat is de schelpentop 3 op het strand, kan de zee bevriezen, zeewier eten : hoe doe je het, waarom is de zee zout, hoe werken de windmolens op zee ?
NIEUWE BOEKEN OVER NATUUR, MILIEU EN ERFGOED 2024
Geselecteerde nieuwe boeken die de redactie de moeite vindt. Voor nog meer info en adviezen : info@nieuwsbriefnatuur2000.be
ALGEMEEN
VRAGEN EN WETEN
DE WETENSCHAP VAN ALLES (EN NOG WAT) : 99 ANTWOORDEN OP GROTE EN KLEINE VRAGEN
Martijn Peters. Uitg. Lannoo nv, Tielt, 2024 : 238 blz . Prijs 22,99 €. ISBN 9789401417600. NUR 370.
Als huiswetenschapper bij DPG Media heb je kennis en kennissen genoeg om o.m. naar aanleiding van vragen een leuk boekje te vullen met onderbouwde leuke weetjes. De strepen van de zebra zijn vaste prik in dit soort literatuur. Maar kan je nog iets doen als de lift neerstort, springen ? Waarom kan het licht zijn op aarde maar donker in de ruimte ? Wat met de zuurstof op aarde als de tropische bossen verdwijnen? Wanneer is een dier echt uitgestorven ? Waarom staan flamingo’s op één poot ? Wat gedaan bij een kwallensteek ? Bijzondere aandacht krijgen beestjes waar je af moet blijven zoals de blauwe draak of de blauwgeringde octopus of de flanelmot of de kogelmier, maar ga je die ooit tegenkomen ? Andere onderwerpen : Beter niet van de grond eten ? Is het ongezond om je gewrichten te kraken ? Groeien je haren donkerder terug als je je scheert ? Valt ‘no nut november’ aan te bevelen ? Enz .enz. We zeiden het al.
NATUURBELEID
REWILDING : DE VERNIEUWENDE WETENSCHAP VAN ECOLOGISCH HERSTEL
Paul Jepson & Cain Blythe. Oorspr.titel Rewilding. The radical new science of ecological recovery. Uitg. Noordboek, Gorredijk, 2024 : 224 blz. Prijs 24,90 €. ISBN 978 94 6471 166 0. NUR 410.
De bekommernis om rewilding (= her-wilderen) explodeert sedert 2005 : een vernieuwende vorm van natuurherstel, het herstel van de verloren gegane interacties tussen dieren, planten en natuurlijke verstoringen, die de essentie vormen van bloeiende ecosystemen. Rewilding zet in op het weer op eigen benen laten staan van de natuur, zonder menselijke bemoeienis. Het wordt ondersteund door een nieuwe waardering voor de rol van megafauna – ofte dieren die meer dan 30 kg wegen – bij het creëren van biologische diversiteit en rijkdom, zie de rol van megaherbivoren op graslanden. Dit boek waagt zich finaal aan voorspellingen voor een gerewilde planeet, waarin er ook plaats is voor soorten als wilde paarden en runderen, wolven en bevers. Het raakt terloops evengoed discussiepunten aan zoals bvb de de-domesticatie van paarden- en runderrassen in de Nederlandse Oostvaardersplassen en het beleid van het ANC-regime in Zuid-Afrika om natuurbescherming te ‘privatiseren’ via de (tegenwoordig meer dan 10.000) wildboerderijen.
STERRENKUNDE
JAARBOEK STERRENKUNDE 2025
Govert Schilling. Uitg. Fontaine Uitgevers, Amsterdam, 2024 : 64 blz . Prijs 18,99 €. ISBN 9789464043266. NUR 917.
De maankalender 2025. Een sterrenkaart voor elke maand. Op welk hemelverschijnsel letten op welke dag ? Ook info over de zichtbaarheid van planeten en meteoren, over samenstanden en bedekkingen, maans- en zonsverduisteringen.
PLANTEN
PLANTEN VADEMECUM VOOR WILDE BIJEN, VLINDERS EN BIODIVERSITEIT IN TUINEN
Arie Koster. Uitg. Noordboek, Gorredijk, 2024 : 320 blz. Prijs 39,90 €. ISBN 978 94 6471 258 2. NUR 423.
Meerdere natuurrijke/biodiversez”z tuinen samen kunnen de betekenis krijgen van een natuurgebied van formaat. Dit boek wil laten zien met welke keuzes in beheer en beplanting het leven in je tuin toeneemt : of je een tegeltuin, een moestuin of een landgoed hebt, iedereen kan een natuurrijke tuin aanleggen. Na de uitleg van de basisprincipes voor ecologisch beheer volgt een uitgebreid plantenoverzicht met foto’s, beschrijvingen en tips voor bloembezoek door bijen en vlinders. Finaal nog tabellen van planten voor wilde (solitaire) bijen in tuinen, bijenplanten voor natte bodems, bijenplanten voor de moestuin, bijenplanten voor daktuinen, waardplanten voor vlinders.é
STOEPPLANTJES : ONTDEK 95 PLANTEN IN DE STAD
Alexandra-Maria Klein/Julia Krohmer. Oorspr.titel Das wächst in deiner Stadt. Uitg. Forte Groen, Amsterdam, 2024 : 140 blz. Prijs 16,99 €. ISBN 978 90 0039 241 4. NUR 410.
Een 95 “onkruid”- soorten die je op straat kan tegenkomen (incl 2 mossen, 2 varens en 2 korstmossen) : in scheuren in asfalt en muren, in voegen tussen tegels en in bermen. De auteurs vragen ook mee te doen met het populair wordende botanisch stoepkrijten, hashtag #stoepplantjesBE (cfr burgerwetenschapsproject Sauvages de ma rue). P.S. Voor de echte fans van klein stadsgroen is er nog de Stadsflora van de Lage Landen van Ton Denters, zie voor aankondiging www.nieuwsbriefnatuur2000.be, jaargang 2020, boekenrubriek. En gedeeltelijk ook Onkruid Herkennen van Henk Glas, zie de nieuwsbrief van 2023.
DIEREN : INSECTEN
VELDGIDS DAGVLINDERS
Irma Wynhoff, Chris van Swaay, Pieter Vantieghem. Uitg. KNNV Uitgeverij, Zeist, 1ste druk 2024 : 323 blz. Prijs 39,95 €. ISBN 9 7890 5011 8729. NUR 432.
We hebben in relatief korte tijd bij Natuur 2000 al wat vlindergidsen zien gebruiken : Higgins/Riley, Elseviers vlindergids (1971),Novak/Severa, Thieme Vlinders (1981), Wynhoff/van Swaay/van der Made, KNNV Veldgids Dagvlinders (1991), Maes/Van Dyck, Dagvlinders in Vlaanderen (1999), Bellmann, Tirion Vlinders, rupsen en waardplanten (2005), Toman/Lewington, Collins De nieuwe Vlindergids (2010), Reichholf, Tirion Vlinders (2013). In de Literatuurlijst komen ze bijna niet voor, de auteurs verwijzen vooral naar Dagvlinders van de Benelux, Veldgids Dagvlinders editie 2014 en De Nieuwe Veldgids Dagvlinders. Het gaat nu om een volledig geactualiseerde en functioneel geïllustreerde nieuwe gids voor het op naam brengen de dagvlinders van het Europese laagland : als kritische hulp bij het gebruik van Obsidentify en iNaturalist. In (het voornaamste) hoofdstuk 5 worden per vlinderfamilie alle soorten besproken. Voor de meeste families is een tabel opgenomen waarmee de vlinder verder tot de soortnaam gedetermineerd kan worden. Alle vlindersoorten die je in Noordwest-Europa (= Benelux en alles wat van daaruit binnen twee uur met de auto bereikbaar is) met vaste populaties, als trekvlinder of als zwerver tegen kan komen worden behandeld.
DIEREN : VOGELS
DE HOUTDUIF
Hay Wijnhoven. Uitg. Atlas Contact, Amsterdam/Antwerpen, 2024 : 207 blz. Prijs 23,99 €. ISBN 978 90 450 5087 4. NUR 435.
Eventjes 10 volle pagina’s bibliografie wijzen er op dat er al wat geschreven is over de houtduif. Toch mag dit boekje als nr.1 worden aangeraden aan wie meer wil weten over een algemene vogel die in wezen zo weinig bekend is. De schrijver, een entomoloog die als kunstenaar werkt en wetenschappelijke tekeningen maakt, schreef ook de bestsellers De merel en De Turkse tortel van de “Vogelserie” en kreeg daar veel waardering voor. Hij maakt duidelijk hoe duiven met geen andere vogelgroep te vergelijken vallen. Of je naar de rui kijkt of naar voedsel, paarband, nestelen, grootbrengen van de jongen of sociaal gedrag : altijd hebben duiven volledig eigen, doelmatige en ingenieuze manieren gevonden om met het leven om te gaan. Dat geeft perspectief bij de aan de gang zijnde ‘verduiving’ van ons platteland. Terwijl 1/3 van de Vlaamse duiven in het najaar iets zuidelijker wegtrekt vormen de thuisblijvers er grote zwermen. En een serieus deel van de Scandinavische populatie doorkruist het oosten van Vlaanderen op trek naar Zuid-Frankrijk en Spanje. Samen genomen betekent dat een twee miljoen vogels. Dat steekt de ogen uit van de jagers, die via gelobby en met de bedenkelijke steun van het INBO een jachtseizoen van 15 september tot 1 maart bekwamen : er worden dan 600.000 duiven gedood, in feite de verkeerde vogels in de verkeerde tijd …
De Vogelserie telt nu 26 monografieën, van De gierzwaluw tot De houtduif.
ZAKGIDS KUSTVOGELS
Lars Gejl/Ger Meesters. Oorspr.titel Fugle ved kysten. Uitg. Noordboek, Gorredijk, 2024 : 197 blz. Prijs 19,90 €. ISBN 978 94 6471 208 7. NUR 435.
Met respect voor de gebruikelijke vogelgidsen-systematiek (Knobbelzwaan tot Sneeuwgors) wordt langs de 160 vogelsoorten gegaan die je kan waarnemen langs de Europese kusten (behalve die van de Midellandse Zee) èn in de gebieden direct langs de kust. Ook de gebruikelijke soortbeschrijvingen (Jizz, vlucht, kleden, voorkomen, wel voorzien van silhouetten en van de schitterende foto’s van Lars Gejl, naast op het einde van het boek QR-codes voor de soorten die je het meest waarschijnlijk langs de kust tegenkomt. Door de code met je smartphone in te scannen met een daarvoor geschikte app krijg je via een link toegang tot het audio-bestand van de soort en kan je onmiddellijk het geluid van de vogel die je waarneemt controleren. Hiervoor heb je wel verbinding met internet nodig.
HANDBOEK TREKVOGELS : 450 TREKVOGELS OVERDAG EN ‘S NACHTS HERKENNEN AAN GELUID
Stanislas Wroza/Julien Rochefort. Oorspr.titel Identifier les oiseaux migrateurs par le son (Stanislas Wroza) en La migration nocturne par le son (stanislas Wroza en Julien Rochefort). Uitg. Noordboek Natuur, Gorredijk, 2024 : 376 blz. Prijs 39, 90 €. ISBN 978 94 6471 085 4. NUR 435.
Elke lente en herfst vliegen miljoenen vogels tijdens de trek over ons heen. Meestal onherkenbaar aan het vliegbeeld, maar dankzij hun geluiden kunnen we de soorten toch identificeren. In dit handboek beschrijven de auteurs (al decenniën bezig met vogelgeluiden) nauwkeurig de ’trekgeluiden’ en maken zij het via sonogrammen mogelijk om de roep van Europese trekkers op naam te brengen en te onthouden. Met trek worden zowel de bewegingen van vogels in de lucht bedoeld als de migratie van zangvogels van struik tot struik. Zeevogels worden slechts bij uitzondering gehoord tijdens de trek en ze worden vooral waargenomen op zee, ze vallen daarom buiten de reikwijdte van dit boek. Wel is er speciale aandacht voor de nachttrek van 130 soorten. Die kan met de nieuwste opnameapparatuur van thuis uit in kaart worden gebracht. Het boek geeft tips om jezelf van de juiste apparatuur te voorzien en m.d. 500 sonogrammen om deze soorten goed te leren kennen.
NATUURGEBIEDEN
FAUNA EN FLORA VAN DE VLAAMSE KUST VAN BRESKENS TOT CALAIS
Toni Lobet, Hans Baeté,Bart Muys. Uitg.Sterck & De Vreese, Gorredijk, 2024 : 144 blz. Prijs 17,50 €. ISBN 978 94 6471 118 9. NUR 423/440.
Voor wandelaars die meer willen weten over de typische soorten grote en kleine dieren, bomen, kruiden, grassen, mossen, kortsmossen en paddenstoelen die ze in een strook van ca 120 km x 5 km langs “onze” Noordzee, met een grote variatie aan leefgebieden, te zien kunnen krijgen
150 NATIONAL PARKS YOU NEED TO VISIT BEFORE YOU DIE
Bailey Berg. Uitg. Lannoo Publishers, Belgium, 2024 :256 blz. Prijs 29,99 €. ISBN 978 94 014V 1970 3. NUR 450/500.
Yellowstone National Park was in 1872 het eerste, nu zijn er meer dan 6000 wereldwijd volgens de IUCN. In dit boek een selectie van 150 die volgens Berg een unforgettable experience beloven. Bij elk een doordachte maar eerder korte toelichting en mooie foto’s. Je vindt Chobe en Virunga en Iguazu en Denali en Mulu en Ranthambore en Plitvice en Ordesa en Great Barrier en Tongariro terug, maar andere dan weer niet. Een leuk cadeauboek ook voor would be natuurreizigers.
NATUURREIZEN
CANARY ISLANDS : A VISUAL TRAVEL GUIDE THROUGH THE CANARIES. DISCOVER NATURAL BEAUTY, HIDDEN GEMS & HIKING TRAILS.
Charles Van Haverbeke cs. Uitg.Lannoo, Tielt, 2024 : 335 blz. Prijs 49,99 €. ISBN 978 94 014 9909 5. NUR 653.
Een groot, serieus verzorgd boek over de zeven “hondeneilanden” (Plinius : Canariae Insulae) voor sporty natuurliefhebbers die ook into stargazing zijn. Centrale “lijn” in het verhaal is de 560 km lange GR131 (zie ook Trekking in the Canary Islands, www.cicerone.co.uk) die van Lanzarote naar El Hierro loopt. Een epiloog van 13 blz biedt achteraan het boek de bangelijke story van een 14 daagse run over die GR131 in april 2023. Voor de rest krijg je hier inderdaad een solide visual travel guide in je pollen die je per eiland, “verlucht” door paginagrote superieure foto’s, in detail vertelt wat er te exploreren valt, welke hikes er mogelijk zijn en wat je daar kan beleven. Helemaal niet verwonderlijk dat deze natuurrijke vulkaaneilanden van de eeuwige lente altijd zo’n aantrek hadden en hebben, van op Columbus die hier vier keer passeerde op weg naar Amerika tot op de natuurfreaks, scuba-divers, surfers, triathleten en hikers van vandaag (de toeristen buiten beschouwing gelaten) …
FOTOGRAFIE
GIDS VOOR HUTFOTOGRAFIE
Andius Teijgeler, Arno ten Hoeve en Bok Luijks. Uitg. Pixfactory, Nijkerk, 2024 : 288 blz. Prijs 44,90 €. ISBN 9789079588497.
Hoe maak je van hutfotograferen een succes ? Huren of zelf maken ? In onze Lage Landen vind je tientallen fotohutten, waaronder heel speciale, van boommarter- tot ijsvogelhutten (In Kalmthout alleen al verhuurt Glenn Vermeersch er 11). Dit boek probeert ze bijna allemaal voor te stellen, ook de openbare. De auteurs testten er 75 zelf van en geven vanuit hun ervaring tips hoe je best te werk gaat in zo’n hut.
TUIN
LEEFMILIEU
DE MENS IS EEN PLOFKIP : HOE DE VOEDINGSINDUSTRIE ONS ZIEK MAAKT
Teun van de Keuken. Uitg. Thomas Rap, Amsterdam, 2024 : 160 blz. Prijs 18.99 €. ISBN 9789400410565. NUR 320.
Journalist Van de Keuken is vaak op de Nederlandse tv (programma Keuringsdienst van waarde) om te praten over consumentenzaken en dan vooral over gezonde voeding, na onderzoek in diverse takken van de voedingsindustrie. Dat onderzoek leerde hem dat er iets goed mis loopt. Zowat de hele voedingsindustrie maakt producten waar wij ziek van worden en de overheid laat dat toe in plaats van de mensen er tegen te beschermen. Die voedingsindustrie draait via laboratoria op suiker, vet en zout met daarbij nog emulgatoren en bindmiddelen. Zowat 80 % van de voedingswaren in de supermarkt is ongezond, maar de misleide klanten beseffen dat niet : ze kijken niet eens naar de ingrediëntenlijst. Bruin brood is wit brood dat bruin gekleurd wordt. In ontbijtgranen zit een massa suiker, voor de marketing wordt wat vitamine C toegevoegd die je niet gaat helpen. Soep uit blik is met water gemengd aardappelzetmeel waar smaakstoffen aan toegevoegd worden en eventueel nog een lepel tomatenpuree. Ham bestaat voor 30% uit water, om ze naar ham te doen smaken worden er weer smaakstoffen ingespoten : winst ! En die leugenfrasen over ambachtelijk bereid en oma’s recept ? Geen oma met een grote lepel maar een gast die met één druk op de knop duizenden potjes per dag produceert. De fabrikant vinden het normaal dat reclame en productie weinig of niets met elkaar te maken hebben, die mooie plaatjes en termen van de nepreclame betaalt de gedupeerde koper overigens zelf. In feite worden de consumenten als proefkonijnen gebruikt. Van de Keuken is er boos om en na lezing van zijn boek zouden de lezers ook boos moeten zijn, op de eerste plaats op het belobbyde politiekers-ambtenarencomplex in Brussel dat vrij baan geeft aan het bedrijfsleven. Het wordt tijd dat mensen zich minder als consumenten gaan gedragen en genoemd complex op zijn verantwoordelijkheid wijzen.
ERFGOED